Utworzenie The Documentation Fundation oraz rozpoczęcie projektu LibreOffice stworzyły społeczność użytkowników i deweloperów mającą kilka cech wspólnych z innymi w świecie wolnego oprogramowania. Ta społeczność jest ogromna biorąc pod uwagę nowość tego projektu i wydaje się, że zrzesza wielu ludzi w przeszłości nie zaangażowanych w rozwój WIOO. W rezultacie listy mailingowe Fundacji czasami przetrzymują rozmowy których nie można znaleźć w innych projektach. Obszerna i czasem gorzka debata na temat tego czy LibreOffice powinien zapisywać pliki w formacie OOXML jest dobrym przykładem odmiennych poglądów na to jak ten projekt (i generalnie wolne oprogramowanie) powinny działać.
Oczywiście OOXML jest wprowadzanym przez Microsoft alternatywnym standardem dla formatu ODF. Biorąc pod uwagę jego sponsora i podejrzany sposób w jaki uzyskał status standardu, OOXML zawsze będzie kontrowersyjny. Faktem w tej sprawie jest jednak to że jeśli Office zapisuje pliki w formacie OOXML to te pliki będą się mnożyć. To czy lubimy ten format czy nie, ma niewielki wpływ na rezultat końcowy.
Tuż przed końcem roku Larry Gusaas wezwał społeczność LibreOffice do odmowy wsparcia dla zapisywania plików OOXML. Standard OpenOffice.org jest w stanie odczytać te pliki ale ich nie zapisze, według Larry’ego tak powinno być. Ale LibreOffice jest oparty na projekcie Go-oo będący wersją OpenOffice.org aktualnie dostarczaną przez większość dystrybucji Linuksa. Ta wersja ma możliwość zapisu plików OOXML, w ten sposób LibreOffice również je zapisuje.
Całkiem sporo ludzi popiera pragnienie Larry’ego aby LibreOffice wspierał jedynie odczyt plików OOXML, wystarczy pobieżnie przejrzeć ten wątek, by dojść do wniosku, że ogromna większość społeczność LibreOffice jest przeciwna zapisywaniu w tym formacie. Mimo to kilku deweloperów LibreOffice dało jasno do zrozumienia (wielokrotnie), że nie mają zamiaru usuwać możliwości zapisu plików OOXML. Więc nie ma obawy, że w celu pełnej obsługi omawianego formatu będziemy zmuszeni używać Go-oo.
Jest wiele powodów dla których LibreOffice powinien wspierać ten format, nawet jeśli społeczność wspólnie wtyka nos w ten proces. W rzeczywistości sytuacja jest taka, że wielu użytkowników LibreOffice będzie musiało pracować z ludźmi przysyłającymi im pliki OOXML i oczekującymi odpowiedzi w tym samym formacie. Mówienie współpracownikom, że ich wybór formatu jest niedopuszczalny działa w pewnych sytuacjach, ale pracownik firmy mówiący w ten sposób do klienta może szybko skończyć z dużą ilością nieoczekiwanego wolnego czasu. LibreOffice nie mogący zapisywać plików OOXML w wielu środowiskach będzie bezużyteczny, a jego adaptacja będzie bolesna.
Ponadto, jak zostało to wykazane w dyskusji, Microsoft pewnego dnia stopniowo wycofa się ze wsparcia dla (również własnego) formatu DOC zostawiając OOXML jako jedyną rzeczywistą opcję wymiany dokumentów. Nie ma wielkiej nadziei na to że wsparcie Microsoft-u dla formatu ODF będzie wystarczające aby stał się on alternatywą. Zatem każdy pakiet oprogramowania biurowego, który aspiruje do milionów użytkowników i nie posiada wsparcia dla OOXML będzie desperacko dodawać to wsparcie kiedy nie będzie już opcji wykorzystania DOC. Wydaje się, że lepiej jest utrzymać (i poprawiać) to wsparcie teraz niż w pośpiechu implementować ten standard w przyszłości.
W społeczności LibreOffice są ludzie uważający że WIOO powstaje po to by walczyć z Microsoft-em. Ale wolne oprogramowanie to tak naprawdę dawanie wolności swoim użytkownikom i deweloperom. Jednym z kluczowych sposobów na wyrażanie tej wolności od początku jest wysoki poziom interoperacyjności. System Linux obsługuje większość protokołów i radzi sobie z większością popularnych formatów plików. To sprawia, że można go zastosować niemal wszędzie i pracować prawie ze wszystkimi. Powinniśmy myśleć długo i ciężko zanim odejdziemy od tego rodzaju wolności
Powinniśmy również pomyśleć o tym (1) czy projekt taki jak LibreOffice może sobie pozwolić na wplywanie na używany przez użytkowników format dokumentów przez wstrzymywanie wsparcia dla tych których nie lubi i (2) czy my jako społeczność chcieli byśmy skorzystać z tej władzy w ten sposób jeśli byśmy ją mieli.
Pojawiła się również inna wiadomość od Larry-ego wprowadzająca kolejny ciekawy aspekt tej debaty:
To powinna być decyzja społeczności, a nie jedna z podjętych przez deweloperów lub oparta na tym, że LibreOffice bazuje na kodzie Go-oo już posiadającym wsparcie dla zapisu z powodu umowy między Novell-em a Microsoft-em.
Jest to jeden z niewielu projektów WIOO, który pozwala na to żeby decyzje tego typu nie były podejmowane tylko przez zaangażowanych deweloperów. Większość tego typu projektów jest kontrolowana przez korporacje niemające skrupułów co do wetowania funkcji niepsujących do oficjalnej linii produktu. Debian pozwala społeczności na kształtowanie swojej dystrybucji poprzez ogólny mechanizm rezolucji, ale ci dopuszczeni do głosowania nad rezolucją to prawie wyłącznie deweloperzy i autorzy. Kilka innych projektów posiada sposób dzięki któremu społeczność jako całość może próbować podejmować takie decyzje, ale jest mniej efktywna w ich egzekwowaniu. Proponowany przez The Document Foundation statut nie przewiduje stworzenia zarządu i inżynieryjnego komitetu sterującego, mogącego poruszać takie kwestie. Tego typu instytucje jedynie w ekstremalnych sytuacjach mogą zastępować deweloperów.
W świecie WIOO ludzie wykonujący pracę podejmują decyzje ich dotyczące, jest jednak kilku chętnych do zmiany tego stanu rzeczy. W tej dyskusji deweloperzy nie wzywali do usunięcia pełnej obsługi OOXML i żadne poprawki w tej sprawie nie zostały opublikowane. LibreOffice dostarczany jest z tym wsparciem i nie wygląda na to, aby miało się to zmienić.
Wszystko więc wskazuje na to, że deweloperzy LibreOffice podjęli decyzję o kontynuowaniu wsparcia dla zapisu do formatu OOXML. Oni dobrze wiedzą, że OOXML nie jest idealnym formatem dokumentów, że jego osiągnięcie statusu standardu jest w najlepszym wypadku niejasne oraz że jest to kolejny format otoczony niepewnością patentową. Mają świadomość tego. że o wiele bardziej otwarty (choć wciąż niedoskonały) format ODF jest lepszy i że to ODF powinien być domyślnym formatem używanym w LibreOffice. Wiedzą również o tym, że wsparcie dla OOXML daje więcej swobody i możliwości użytkownikom i że jest to dobre dla LibreOffice w dalszej perspektywie.
Powyższy tekst jest tłumaczeniem artykułu Supporting OOXML in LibreOffice autorstwa Jonathana Corbeta
